Alle tips over goed, geschikt paardenhooi

Waarom hooi voor paarden zo’n heilig huis is.

Het heilige huis wat hooi heet

Hooi is het belangrijkste onderdeel in goede voeding van je paard, maar dan ook echt het ALLERBELANGRIJKSTE. Krijgt je paard verpakt hooi, voordroog of een kwaliteit die niet past bij het oorspronkelijke ontwerp paard, dan is dit het recept voor stofwisselingsproblemen. Omgedraaid is het wel voeren van geschikt hooi dé methode voor een vitaal paard.

Zonder goed, geschikt hooi is het water naar de zee dragen. Heeft je paard stofwisselingsklachten en hik je op tegen de kosten van een volledige behandeling, ga dan eerst al je beschikbare centen stoppen in geschikt hooi, daarna komt pas de rest. Ook al scheelt mij dat omzet.

Maar waarom doen we dat dan niet gewoon?

Omdat het in de praktijk allemaal niet zo makkelijk is en omdat de meningen en adviezen hierover nogal verschillen.

Wat zijn de problemen?

  • Je hebt er geen invloed op, want je paard staat in pension.
  • Goed paardenhooi met de juiste variëteit en waardes is kostbaar.
  • Hooi produceren is lastiger in ons klimaat dan voordroog.
  • Hooi opslaan is omvangrijk en er is vaak geen plek voor.
  • Hooi wordt vaak geproduceerd door (ex) koeienboeren. Op zich geen probleem, alleen een paard is geen koe en de denkwijze is vaak ook echt anders.

Als ik terugkijk naar waar ik zelf tegenaan ben gelopen dan kan ik ze allemaal afvinken. Geen opslagmogelijkheden, te duur, pensionhouder onbetrouwbaar, etc.

Toch ,als je wilt is er altijd een weg. En je paard zal je dankbaar zijn!

Hooi of voordroog verpakt in plastic

Bij vrijwel iedereen moet ik het navragen. Krijgt je paard hooi? ‘Ja’…  In plastic? Ja, ‘maar het is echt gewoon hooi hoor’. Heeft het hooi eerst 2 maanden mogen rusten voordat ie z’n plastic jasje aankreeg?*  ‘Nee’. Dan is het geen hooi, sorry!

Ongeveer 40 jaar geleden bedachten een paar slimmeriken dat je ‘hooi’ in plastic kon verpakken. Klinkt ideaal:

  • Het hoeft minder lang te drogen op het land. Het kan zelfs nog een buitje regen hebben.
  • Minder opslag nodig.
  • Geen stof.
  • Suikergehalte kan lager zijn doordat bacteriën het suiker opeten.

En dan nog voor jezelf, het is vaak een stuk goedkoper als je het omrekent naar kleine pakjes hooi.

Waarom is het verpakt hooi of voordroog echt een heel slecht plan als je je paard vitaal wilt krijgen en/ of houden:

  • Correct geproduceerd voordroog heeft precies de juiste vochtigheid om een fermentatieproces op gang te brengen. Dit zorgt voor een langere houdbaarheid. Dit fermentatieproces wordt gedaan door melkzuurbacteriën. Deze gaan beschikbare suikers en fructaan omzetten in melkzuur, azijnzuur en alcohol. Dit samen met de afscheidingsproducten van deze bacteriën zorgen voor een verlaging en dus verzuring van de pH. Je paard eet dit op, wat zorgt voor een verschuiving van de pH in zijn dikke,- en blinde darm. Met als gevolg een verschuiving van de darmflora. Iedere bacteriekolonie heeft zijn eigen perfecte klimaat. Ons paard heeft een symbiotische relatie met zijn darmflora. Hij is er van afhankelijk om de juiste essentiële voedingsstoffen te maken en om bepaalde belangrijke processen zoals ontgifting juist te laten verlopen. Verschuift de pH dan verdwijnen de goede darmbacteriën in de darmflora van het paard.
  • “Hooi” in plastic heeft niet de vochtigheidsgraad van voordroog, daardoor komt er ook minder fermentatie op gang. Echter hooi heeft tot 6 weken nodig om te besterven. In het bijzondere klimaat doordat het luchtdicht is afgesloten komt ook hier een overgroei van bacteriën , gisten en schimmels uit voort. Deze zijn met het blote oog zeker niet altijd zichtbaar, maar heeft dus zeker een te hoge pathogene (=ziekmakende) belasting.

*Ik schreef het eerder al. Het kan een optie zijn, al is het zeker niet mijn aanbeveling. Maar het zou een optie kunnen zijn om hooi na 8 weken te wikkelen met plastic, om het zo toch buiten zonder verdere bescherming te kunnen bewaren.

Conclusie: Er is gewoon nooit een goede reden om je paard voordroog of hooi in plastic te geven.

En ook niet als je paard stofgevoelig is. Je paard komt zo alleen maar dieper in spiraal terecht wat de oorzaak van zijn stofallergie is. Lees het artikel  over KPU alvast eens.

 

Okay, check, hooi dus. Maar dan zijn we er helaas nog niet.

Ook dan zijn er nog wel wat voorwaarden, die helaas niet vanzelfsprekend zijn, maar wel net zo belangrijk.

 

Hierbij de 7 gouden regels voor hooi:

Allereerst, laat je hooi analyseren. Met exacte waardes voor suiker en eiwit. Zeker als je paard ook gras krijgt is vind ik de analyse van mineralen minder belangrijk, kies dus de basis variant.

  1. Suikergehalte minimaal onder de 10%, liefst zelfs lager voor recreatiepaarden. Sobere rassen en ponies <8% en voor paarden met een metabool probleem <6%.
  2. Eiwitgehalte tussen de 6 en 9%. Alleen voor topsportpaarden en fokmerries is een eiwitgehalte boven de 9% wenselijk. Teveel eiwitten (lees, eiwitten die niet gebruikt kunnen worden) zijn belastend voor de lever & nieren.
  3. Overwegend in het zaad geoogst. Lang, stug gras bevat veel cellulose vezels en minder pectine. Dit betekent pas oogsten vanaf half juni, maar wel eerste snede oogst. Zaden en aren bevatten veel essentiële voedingsstoffen, deze mis je bijvoorbeeld in een tweede snede oogst.
  4. Hoge diversiteit aan grassen, kruiden en bloemen (let op, uiteraard geen giftige kruiden)
  5. Beperkt in productiegras, zoals raaigras en in klavers
  6. Liefst bemest met vaste/ organische meststoffen
  7. Minimaal gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen

Helaas is goed, geschikt hooi soms zoeken naar een speld in een hooiberg. Doordat veel van het hooi uit Nederland afkomstig is van productiegrasland bevat het vaak (veel) te hoge suiker en eiwit waardes en veel te weinig diversiteit.

 

Monocultuur

Ben ik geen fan van. Paarden krijgen over het algemeen al veel te eenzijdige voeding binnen. Daarbij een monocultuur gewas kweken is niet te doen zonder fors in te grijpen. Vaak met bestrijdingsmiddelen. Daarbij wordt er vaak gewisseld van perceel met veel bewerking van de bodem. Dus geen ideaal bodemleven = geen ideale voedingsstoffen in de plant (gras dus). (kijk de docu Kiss the ground eens op Netflix)

Om deze reden ben ik dus ook absoluut niet voor het voeren van graszaadhooi. Wil je dit perse wel doen, zorg dan in ieder geval dat je paard daarbij wel normaal hooi krijgt voor de juiste voedingsstoffen.

Graszaadhooi kan wel fijne aanvullende ‘buikvulling’ zijn, met de juiste vezels. Soms kan het tijdelijk een uitkomst zijn voor een hoefbevangen paard of andere klacht ten gevolge van een ontregelde suikerstofwisseling.

Ook kan het hét verschil maken voor paarden tijdens het weideseizoen.

Als laatste: Graszaadhooi is niet standaard laag in suiker en energie. Ook voor dit type hooi is een analyse heel belangrijk! Koop daarbij dit hooi altijd bij een goede, betrouwbare leverancier, zodat je zeker weet dat het geschikt is als paardenvoeding en niet bespoten is (met gevaar voor lolitrem vergiftiging).

Tips voor lage suikerwaardes in hooi

Jong, bladrijk gras bevat meer suiker dan stug, grofstengelig gras.

  • Kies voor hooi wat pas geoogst is vanaf half juni. En let erop dat later geoogst geen tweede of derde snede hooi is.

Tweede of meer snede oogst hooi mist de essentiële voedingsstoffen uit de zaden en aren van gras wat eerst heeft mogen bloeien. Daarbij worden de omstandigheden qua hoeveelheid vocht en zon gedurende de zomer minder ideaal, waardoor er stiekem veel suiker in het gras en dus hooi kan komen.

Gras produceert met behulp van zonlicht suiker uit water en kooldioxide. Op een zonnige dag is de suikerwaarde in het gras vroeg in de ochtend het laagst.

  • Gras dus vroeg in de ochtend maaien.

Gras heeft water nodig om te groeien. Bij iedere verhindering in groei, maar wel de juiste temperatuur en zonlicht gaan de suikerwaardes omhoog.

  • Let op met hooi geoogst na een periode van droogte

Een van de belangrijke voedingsstoffen voor gras is stikstof. Is de grond erg verarmd, soms het geval in eigen weides of natuurland. Dan kunnen de suikerwaardes juist verhoogd zijn. Daarbij moet je bij deze weilanden erg oppassen voor giftige planten.

  • Let erop dat de grond waarvan het hooi afkomstig is niet te verarmd is.

Ik kan een artikel op zich schrijven over de juiste bemesting het grasland MET behoud van het bodemleven. Dus ik ga hier nu verder niet op in. Interesse? Check vooral ook de site van Bio-Ron.

Tips om het juiste hooi te kunnen voeren aan je paard

  • Koop een oude trailer om een voorraadje hooi te kunnen bewaren en eventueel te halen.
  • Maak een afspraak met een boer in de buurt voor opslag. Soms als je vooruit betaalt staan ze hier wel voor open.
  • Er zijn een aantal fourage handelaren die slim inspelen op de behoefte aan goed geschikt paardenhooi. Het is niet goedkoop, maar je krijgt ervoor wel de juiste kwaliteit en service.
  • Er is veel natuurland wat 1 x per jaar geoogst wordt voor hooi. Niet altijd, maar vaak wel is dit perfect voor paarden. Probeer de boer te achterhalen en daarmee een deal te maken.

Mijn bedoeling is om een database aan te gaan leggen met hooileveranciers van hooi wat voldoet aan alles wat bovenstaand is beschreven. Ken of ben je er één, dan hoor ik het heel graag!

Als laatste: Een pleidooi voor onbeperkt hooi

Een paard moet kauwen om speeksel aan te maken (dit in tegenstelling tot mensen en bijvoorbeeld honden). Speeksel is o.a. nodig om het zuur in de maag te bufferen. Een paard heeft geen galblaas. Ik zou het soms wel willen schreeuwen…

Wij eten een vette maaltijd waarop er gal vrijkomt om ons eten te verteren. Een paard is een continue eter. Er stroomt dus continue maagzuur en gal in het maag,- darmstelsel. Wordt dit niet gebufferd, dan tast het op de lange termijn de slijmvliezen aan. Voedsel blijft maximaal 90 minuten in een gezonde paardenmaag. Mag jij zelf bedenken wat er gebeurt als de maag uren leeg is…

Diverse studies tonen aan dat tussen de 50 en 90 procent van de paarden maagzweren hebben. Het gevolg van te lange periodes geen ruwvoer en chronische stress.

  • Geen ruwvoer geeft stress. Meerdere studies tonen aan dat paarden teveel stresshormoon in hun lichaam hebben bij maaltijdvoeding. Ze gaan ervan schranzen als er wel eten beschikbaar is, met alle gevolgen van dien.
  • Bij lange periodes van geen eten stopt de alvleesklier met het aanmaken van verteringsenzymen.

Maar wordt mijn paard dan niet veel te dik?…. is de meest gestelde vraag:
Niet als je:
· Hooi hebt met de juiste waardes (zie gouden hooitips).
· De opname beperkt wordt met bijvoorbeeld slowfeeders.
· Je paard voldoende vrij kan bewegen en mentale afleiding heeft.
· Je paard regelmatig intensief beweegt.
· Je geduld hebt, dus je paard de kans geeft te wennen aan dat er altijd hooi beschikbaar is. Er komt in principe altijd rust na een tijdje.
Eventuele metabole problemen als EMS en Insuline resistentie hebben hiernaast extra aandacht en begeleiding nodig.
· Je ook diversiteit als takken en stro aanbiedt.
· Je paard fijne sociale contacten heeft.

Lees ook een mijn artikel over overgewicht bij paarden.

Een gezonde hoeveelheid ruwvoer in 24u voor een paard is 2 tot 3% van het lichaamsgewicht. 1% is het absolute minimum om in leven te houden.

Heb je nog aanvullende tips, suggesties of opmerkingen laat dan een reactie achter.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Winkelwagen
0 Shares
Tweet
Share
Share
Pin